سیاه شدن لوستر یکی از دغدغه های اصلی برای نگهداری از این وسیله زینتی خانه است. انواع لوسترها چه برنز و چه کریستالی به مرور زمان کثیف و کدر می شوند. نحوه تمیز کردن و حفظ درخشندگی آن ها بسیار اهمیت دارد. خیلی ها تصور می کنند تنها لوسترهای برنزی و استیل سیاه می شوند، اما هر لوستری ممکن است به مرور زمان سیاه شود. برای پیشگیری از این موضوع یا تغییر رنگ لوستر به حالت اولیه راهکارهای موثری وجود دارد. اما بهترین راهکار کدام است؟
دلایل سیاه شدن لوستر طلایی
خرید لوستر لاله زار یکی از پیشنهادهای ویژه است که خیلی ها به شوق می آورد. خیابان لاله زار تهران یکی از قدیمی ترین مجموعه ها برای مشاهده انواع لوسترهای لوکس و جدید است که با قیمت مناسبی می توان مدل دلخواه خود را خریداری کنید. اما دانستن برخی اطلاعات در مورد لوستر به انتخاب بهتر شما کمک می کند.
لوسترهای طلایی ظاهری مجلل و درخشان دارند. نصب آن ها در خانه بسیار چشمگیر است. سیاه شدن این دسته از لوسترها به عوامل مختلف همچون شرایط محیطی، نگهداری نادرست و ترکیب لوستر با متریال های نامرغوب بستگی دارد. در ادامه با اصلی ترین دلایل سیاه شدن لوستر طلایی آشنا می شوید:
عوامل محیطی:
رطوبت زیاد، وجود آلاینده های شیمیایی در هوا، برخورد اشعه خورشید و … باعث تغییر رنگ لوسترهای طلایی می شود. هر چه رطوبت محیط بیشتر باشد، اکسید شدن لوستر سریع تر اتفاق می افتد و باعث می شود مرمت های موجود روی لوستر درخشش قبل را نداشته باشند.
واکنش های شیمیایی:
یکی از مهم ترین دلایل سیاهی لوسترها، بروز واکنش های شیمیایی است. هنگام برخورد سطح فلز با هوا، فرایند اکسیداسیون انجام می شود و اکسیدهای فلزی یا سولفیدها شکل می گیرد. اگرچه طلا مقاومت بالایی در برابر فرایندهای شیمیایی دارد، اما لوسترهای طلایی تنها آبکاری طلایی دارند و به خاطر ناخالصی ها موجود در ترکیبات فلزات، اکسیداسیون سریع تر رخ می دهد.
تشخیص علت سیاه شدن لوستر
برای تشخیص دلیل اصلی سیاه شدن لوستر باید عوامل مختلف بررسی شود:
ارزیابی عوامل محیطی: بررسی شرایط محیطی که لوستر در آن نصب شده، اولین قدم است. سطح رطوبت محیط را بسنجید و میزان نور خورشید را بررسی کنید. هر کدام از این دلایل می تواند به میزانی روی تغییر رنگ لوستر موثر باشند.
ناخالصی و ترکیبات به کار رفته: ترکیبات لوستر طلایی از دیگر دلایل اصلی تغییر رنگ است. هر چه این ناخالصی ها بیشتر باشد، لوستر به عوامل محیطی راحت تر واکنش می دهد. فرآیند اکسیداسیون نیز سریع تر اتفاق می افتد. ناخالصی هایی همچون مس یا نقره با محیط واکنش می دهند و ترکیبابی مانند گوگردی یا آلی فرار روی تغییر رنگ لوستر تاثیر بیشتری می گذارد.
بازسازی لوستر طلایی و برطرف کردن سیاهی
راهکارهای مختلف برای تمیز کردن لوسترهای طلایی پیشنهاد می شود که موثرترین آن ها به شرح زیر است:
استفاده از پاک کننده های مفید: برای بازگردانندن درخشش لوستر می توانید از تکنیک های تخصصی و پاک کننده های موثر استفاده کنید. این روش باید بر پایه دقت و مهارت انجام شود تا هیچ مشکلی در جزئیات یا طرح های لوستر ایجاد نشود.
تغییرات محیطی: برای پیشگیری از سیاه شدن لوستر، باید شرایط محیطی را به خوبی تنظیم کنید. برای مثال، به کمک رطوبت گیرها یا مواد جذب کننده رطوبت، سطح رطوبت را کنترل کنید. همچنین اجرای تصفیه کننده های هوا به حذف آلاینده ها و مواد شیمیایی کمک می کند.
پوشش های محافظ: پوشش های محافظ سطح لوستر از اکسیداسیون و سیاه شدن لوستر طلایی جلوگیری می کند. این پوشش ها مانند لاک شفاف یا لایه محافظ روی سطح فلز قرار می گیرد. برای تهیه آن، ابتدا باید با متخصصان مشورت و محافظ سازگار با متریال لوستر انتخاب کنید.
جلوگیری از تابش نور خورشید: از لوستر طلایی خود در برابر اشعه های خورشید محافظت کنید. اجرای فیلم یا پوشش های محافظ مانع برخورد نور مضر خورشید می شود. همچنین استفاده از پرده ها با لایه های محافظتی برای این امر بسیار موثر هستند و تاحدودی از قرارگیری لوستر در برابر اشعه های مستقیم جلوگیری می کنند.
نگهداری و مراقبت منظم لوستر
اگر به تازگی لوستر خریداری کرده اید و دوست ندارید خیلی سریع درخشش لوستر از دست برود، اقدامات زیر را حتما انجام دهید:
- تمیز کاری و نگهداری دائمی
تمیز نگهداشتن لوستر بر افزایش عمر و درخشندگی آن بسیار موثر است. برای این کار هیچ گاه از پاک کننده های ساینده استفاده نکنید. حتما نسبت به ملایم و غیر ساینده بودن محلول مطمئن شوید. همچنین استفاده از پارچه های نرم و بدون پرز به گردگیری بهتر لوستر بسیار کمک می کند و کثیفی های روی لوستر را کنار می زند.
- ترمیم منظم و به موقع
هر چند وقت یکبار لوستر را از نظر تغییر رنگ و ظاهر بررسی کنید. با انجام این کار، هنگام بروز هر گونه مشکل سریعا به آن رسیدگی و از تغییرات بیشتر جلوگیری می شود.
علت سیاه شدن لوسترهای برنزی
لوسترهای برنزی یکی دیگر از طرح های پرکاربرد است که از یک متریال اصلی و لایه آبکاری شده ساخته می شود. مهم ترین دلیلی که روی سیاه شدن لوستر برنزی تاثیر می گذارد، جنس بدنه و آبکاری آن است. هر چه کیفیت متریال و روند آبکاری بهتر باشد، قطعا روند سیاه شدن دیرتر طی می شود. بهترین بدنه ای که برای لوسترهای برنزی استفاده می کنند، برنج است که با قیمت بالاتری به فروش می رسد.
در مواقع بیشتر تولیدکنندگان از برنز برای ساخت لوستر استفاده نمی کنند، زیرا قیمت گرانی دارد. متریال برنج بهترین گزینه برای طراحی لوسترهای برنزی است. مقاومت این فلز در برابر اکسید شدن بسیار بالا است و به راحتی تغییر رنگ نمی دهد. اما با وجود ناخالصی هایی همچون برنج، عملیات اکسید شدن سریع تر می شود و سیاهی لوستر به چشم می آید.
نکات مهم در مورد آبکاری لوسترهای برنزی
- برای کاهش نگرانی ها در مورد سیاه شدن لوستر، حتما به جنس محصول توجه کنید. به سراغ لوستری بروید که از برنج خالص طراحی و یا در ساخت آن از فلزاتی همچون آلومینیوم یا زاماک استفاده شده است.
- آبکاری لوسترها لایه نازکی است که روی آن قرار می گیرد و همانند پوشش عمل می کند. هر چه آبکاری بهتر و حرفه ای تر باشد، زیبایی و درخشش لوستر بیشتر است و به خوبی از تغییر حالت لوستر جلوگیری می کند.
- اگرچه جنس لوستر اهمیت زیادی دارد، اما روند آبکاری آن تاحدودی می تواند از سیاه شدن لوستر جلوگیری کند.
آبکاری بی کیفیت لوسترهای دارای بدنه مقاوم، موجب سیاه شدن لوستر می شود. در حالی که لوستر های دارای بدنه کیفیت کمتر با آبکاری مناسب برای مدت ها ماندگاری دارند.
سیاه شدن لوسترهای سقفی استیل
لوسترهای سقفی دارای یک سینی هستند که از طریق آن به سقف وصل می شوند. معمولا سینی ها از جنس آهن هستند که با آبکاری استیل تزیین می شوند. به همین خاطر، یکی از دلایل سیاه شدن لوسترهای سقفی، اهنی بودن متریال اصلی آن ها است. حتی در برخی موارد مانند لوسترهای ریسه ای، علاوه بر سینی از سیم های فلزی نیز در طراحی آن ها استفاده می شود. سیم ها نیز از آهن و استیل هستند و به مرور زمان موجب سیاهی لوستر خواهند شد.
روش های تمیز کردن لوسترهای کریستالی
لوسترهای کریستالی جز متفاوت ترین و درخشنده ترین لوسترها است که برخورد نور به کریستال ها جذابیت آن را چند برابر می کند. انعکاس نور داخل شیشه ها و درخشش بیشتر لوستر فضا را بسیار مجلل جلوه می دهد و اجرای آن در هر قسمت خانه مناسب است. تنها مشکل استفاده از این لوسترها، تمیز و نظافت آن است. به دلیل دسترسی سخت به لوستر و احتمال شکستن شدن کریستال ها، بهتر است از روش های زیر برای تمیز کردن راحت تر استفاده کنید.
با استفاده از پولیش شیشه مایع
مایع پولبش شیشه بهترین پیشنهاد برای کنار زدن گرد و غبارهای روی کریستال ها است که برای استفاده از آن بهتر است مراحل زیر را طی کنید:
- مقداری مایع را روی پارچه نخی اسپری کنید.
- کریستال ها را با پارچه آغشته به مایع پاک کنید، سپس بلافاصله یک پارچه تمیز و خشک بردارید و آن روی کریستال بکشید.
- به محض پاک کردن، کریستال درخشان و شفاف می شود.
این دو مرحله را برای تمام کریستال ها انجام دهید تا کل لوستر تمیز شود.
نکات تمیز کردن لوستر کریستالی
با رعایت نکات زیر روند تمیز کردن راحت تر انجام می شود:
- به جای پارچه نخی می توانید از دستکش های نخی استفاده کنید. بدین شکل، دقت و مهارت پاک کردن شما بیشتر می شود.
- لامپ های داخل لوستر را به کمک پارچه خشک تمیز کنید. اگر احساس می کنید لکه های چربی روی لامپ وجود دارد، بهتر است از شوینده های موثر استفاده کنید.
- از پاک کردن قاب لوستر با استفاده از پارچه تمیز و خشک غافل نشوید. گرد و غبار را کنار زنید و لکه های مقاوم را با اسپری پاک کننده از بین ببرید.
استفاده از صابون ظرفشویی
روش دیگری که برای تمیز کردن کریستال ها پیشنهاد می شود، خارج کردن آن از قاب است. سپس مراحل زیر را برای تمیز کردن طی کنید:
- سطل بزرگی انتخاب و آن را با آب گرم پر کنید.
- برای جلوگیری از خراشیدگی کریستال ها، کف سطل پارچه ای پهن کنید. این کار باعث کاهش برخورد کریستال به کف سطل می شود و از شفاف و صاف بودن سطوح آن محافظت می کند.
- کمی مایع ظرفشویی درون آن بریزید یا از محلول صابون استفاده کنید.
- کریستال ها را با نوک انگشتان تمیز کنید.
- اگر نسبت به تمیزی کریستال ها مطمئن شدید، آن ها را بشویید.
- با پارچه نرم و خشک کریستال ها را خشک کنید.
- از خشک شدن کامل کریستال ها مطمئن شوید. زیرا باقیماندن آب روی آن ها موجب بروز لکه می شود.
استفاده از الکل و آب طبی برای رفع سیاه شدن لوستر
محلول آب طبی و الکل نیز برای تمیز کردن لوسترهای کریستال قابل استفاده است. مراحل زیر برای تمیز کردن این روش به شرح زیر است:
- محلول پاک کننده را با 4 برابر مقدار آب و مقدار الکل ترکیب کنید. برای مثال، 2 لیوان آب مقطر با 2/1 الکل قابل مخلوط است.
- محلول را درون بطری اسپری دار بریزید. مقداری از آن را روی دستکش نخی اسپری کنید.
- سپس به تمیز کردن کریستال ها بپردازید.
- بلافاصله کریستال ها را با دستمال تمیز و خشک پاک کنید.
تمیز کردن لوستر با استفاده از سرکه
یکی از ترکیبات موثر برای تمیز کردن لوسترهای کریستالی، محلول سرکه و آب است:
- یک فنجان سرکه را با 3 فنجان آب گرم ترکیب کنید.
- پارچه تمیزی را بردارید و با محلول بخیسانید.
- با پارچه کریستال و قاب ها را تمیز کنید.
- سپس با پارچه نخی نرم و خشک کریستال ها را خشک کنید.
نکاتی برای تمیز کردن و صیقل دادن لوسترهای کریستالی
هنگام تمیز کردن لوسترها حتما به نکات زیر توجه کنید:
- قبل از دستمال کشیدن لوستر برق آن را قطع کنید.
- صبر کنید تا لامپ ها کاملا خنک شوند.
- هنگام دستمال کشیدن لوستر، بهتر است پارچه ای ضخیم و نرم زیر آن پهن کند تا در صورت افتادن روی زمین از شکستن آن ها خودداری شود.
- هرگز لوستر را نچرخانید. این کار ممکن است باعث از جا کنده شدن پایه شود. برای تمیز کردن سمت دیگر به جای چرخاندن لوستر، نردبان را حرکت دهید.
- برای از بین بردن گرد و غبار روی لوسترهای بلند بهتر است از افراد متخصص در این زمینه کمک بگیرید.
- اگر احساس می کنید کثیفی لوستر بیش از حد است، به صورت دوره ای لوستر را پاک کنید تا زمانی که از تمیزی سطح لوستر مطمئن شوید.
- اگر تصمیم به جداسازی لوستر دارید قبل از هر کاری از آن عکس بگیرید تا هنگام سر هم کردن تکه ها دچار سردرگمی نشوید.
- از اسپری کردن محلول به صورت مستقیم روی لوستر خودداری کنید، زیرا ممکن است باعث تغییر رنگ قاب و فلزات شود. محلول را روی پارچه بخیسانید و سپس پارچه را روی لوستر بکشید.
سخن پایانی
فلزاتی همچون برنج نسبت به اکسید شدن و تغییر رنگ دادن بسیار مقاوم هستند. دلیل سیاه شدن لوستر، آلیاژهایی همچون آهن است که به راحتی تغییر رنگ می دهند. برای پیشگیری از این موضوع، باید نسبت به جنس و کیفیت لوستر مطمئن باشید و روش های تمیز کردن اصولی را امتحان کنید. علاوه براین، محافظت از لوستر در برابر عوامل خارجی نیز روی ماندگاری درخشش و زیبایی آن بسیار تاثیرگذار است.